Acabo de ver o documental ‘O dilema das redes‘ (The Social Dilemma) de Netflix. Gran reflexión do impacto das redes sociais sobre a nosa vida, conduta e pensamento. Crear unha adicción cunha meta: gañar diñeiro á conta de vender un produto. O produto es ti.
É difícil asimilar toda a información que recibimos grazas á tecnoloxía xa que o noso cerebro non está fisiológicamente preparado para recibir tantos impactos do estímulos diferentes e dirixidos cun fin, polo que somos moi vulnerables a ser influenciados. Non te culpes por iso, é que é moi difícil non caer na tentación dunha maquinaria perfectamente engranada para reclamar a túa atención.
A psicoloxía do consumo trata de conseguir o mellor engagement até o nivel de controlar o comportamento e ideoloxías das persoas que usan as redes sociais. Fálanse de moitos aspectos da psicoloxía que falamos nesta web, tales como neuromarketing, influencia social, adicción a novas tecnoloxías, pensamento grupal ou comportamento en redes sociais. Por iso, este artigo de opinión para lembrar algúns destes aspectos do ámbito da psicoloxía que se falan durante o documental. O cal recomendo o seu visualización.
Falamos de engagement en redes sociais ou internet a como conseguir que un usuario permaneza enganchado diante da pantalla recibindo impactos e estímulos que finalmente se converte en publicidade ou propaganda. No neuromarketing está a resposta e busca chegar de maneira máis eficiente aos clientes potenciais. O neuromarketing está presente desde que facemos unha procura en internet, xogamos co noso teléfono ou revisamos esa notificación de aniversarios de Facebook. Como logran ternos enganchados?
>> Artigo relacionado: Resistencia á persuasión: como evitar ser manipulados
Aos poucos eses impactos xeran unha influencia e control sobre as nosas decisións e pensamentos, o neuromarketing rediríxenos cara ao obxectivo das grandes empresas que se atopan por detrás. Para a rede social en cuestión, os clientes son as empresas que están por detrás e ti o produto e todo se encaixa nunha engrenaxe que produce miles de millóns de beneficios.
Todos estes impactos que recibimos son un xute de dopamina no noso cerebro que nos manterá cunha ansiedade anticipatoria daquilo que queremos ver. Todo isto baixo un principio de condicionamento básico psicolóxico: o reforzamento por intervalo variable.
Si non sabemos cando imos recibir un estímulo gratificante ou esa notificación que nos agrade máis, pero sabemos que a teremos manteranos en albas e en constante atención. É como funcionan as máquinas comecartos. É como funciona unha adicción, unha dependencia. A adicción que crean estas plataformas tecnolóxicas é similar ás das drogas, pero co aparente visto e prace de todo o mundo. A creación de falsas expectativas nunha contorna virtual pode destruír relacións máis sas.
E si, son capaces de modificar os nosos pensamentos e ideoloxías xa que só mostraranos aquelas recomendacións que máis se axusten ao que nós vemos ou fan que vexamos, polo que se perda certa capacidade crítica ao non presentarnos outras ideas. Prodúcese un pensamento grupal en masa, que nos conecta a persoas supostamente afíns de todo o mundo.
Fai un par de anos tiven a oportunidade de falar en Documentos TV sobre as redes sociais no documental ‘Cando a rede non é social‘, no que se falaba sobre os perigos que xera o uso descontrolado destas redes. A enorme funcionalidade de internet e mesmo as redes sociais ninguén a discute, pero débense saber usar con moderación e coñecemento, por iso é imprescindible unha educación dixital acorde. Ninguén colle un coche sen ter carné de conducir, pois igual.
Hai que saber usalas e ter coidado con elas. É estar ante o mundo detrás dunha pantalla que parece dar unha aparente inmunidade, protección e anonimato nalgúns casos que crea conflitos sociais que acaban repercutindo na vida real.
>> Artigo relacionado: Perfil psicolóxico de troll e hater en internet
As redes sociais volvéronse parte das nosas vidas, creando unha necesidade. Parece que vale máis moitos Me gusta” de “amigos” descoñecidos que dos que realmente importan na vida real e non nos enganemos, non tes tantos amigos de verdade, non os descoides. Están arraigadas en a nosa vida. Existen xeracións que naceron con elas, polo que é moi difícil desconectarse. A mellor ferramenta de prevención é a educación, que nos salve polo menos das ‘fake news‘ e contidos malintencionados.
Quedo cunhas das frases que din o documental: “só hai dúas grandes empresas que falan como consumidores aos seus clientes: as drogas e as redes sociais”. Así que coidado con como as usamos. No documental ‘O dilema das redes’ falan expertos e profesionais que chegaron a crear parte das funcións das redes sociais e explican claramente o obxectivo que teñen así como o pouco éticas que poden chegar a ser.
Si liches esta breve reflexión gustaríame saber cantas veces revisaches as notificacións do móbil mentres o lías e si expuxéchesche restrinxilas. Ademais, seguramente vexas moitos anuncios na miña páxina web de produtos que buscaches ou relacionados contigo, pois iso é neuromarketing. En fin, parece que salgue o sol. Voume a pasear. Deixo o computador.
