Poderíase definir a cohesión como o como o proceso mediante o cal os membros dun grupo permanecen unidos. Por tanto, a cohesión grupal é o campo total de forzas motivantes que actúa sobre as persoas que integran un grupo e mantenos unidas dentro do mesmo.

Estes motivos que logran que as persoas sentan atraídas por un grupo poden ser de cinco tipos, cantas máis razóns simultaneamente déanse lugar maior será a cohesión grupal:

1. Atracción interpersoal. Son factores como a proximidade, o atractivo físico, ou a reciprocidad.
2. Atracción cara ás actividades que o grupo realiza. Evidentemente, as persoas con intereses similares xúntanse con maior facilidade.
3. Atracción cara aos obxectivos do grupo. Neste caso o que une ao grupo é a consecución dun obxectivo final, como pode ser gañar unha liga deportiva ou axudar a través dunha ONG.
4. Atracción da pertenza grupal. O mero feito de pertencer a un grupo é atractivo, sobre todo cando se trata de pertencer a grupos de maior status.
5. Atracción cara ás recompensas. Esta é unha atracción máis de tipo instrumental, cando a consecución dun obxectivo grupal trae consigo recompensa (material ou non) o traballo en grupo será máis atractivo.

>> Artigo relacionado: Que SI son e que NON son as técnicas de dinámica de grupo.

Como aumentar a cohesión grupal?

Existen oito principios fundamentais que debemos controlar para conseguir aumentar a cohesión grupal e os individuos do mesmo cooperen e interaccionen máis entre eles.

1. Ambiente. Debemos coidade o ambiente que rodea ao grupo, a nosa contorna debe favorecer a naturalidade dos procesos comunicativos e de participación ademais da cooperación. É dicir, si temos unha oficina con despachos todos individuais sen salas comúns lastrará os procesos de cohesión.
2. Redución do medo. A tensión no lugar de traballo debe reducirse para mellorar o rendemento. O medo é unha emoción que pode chegar a inmobilizarnos á hora de cooperar, por iso ter unha postura aberta e colaborativa axudará a desprenderse do medo á interacción e conseguirá que os individuos sentan máis cómodos e en harmonía entre eles.
3. Liderado compartido. Unha fórmula para mellorar a cohesión e o sentimento de pertenza a unha organización do estilo que sexa é que todos os membros do grupo experimenten a capacidade de liderar nalgún momento e poida desenvolver esas habilidades.
4. Formación do obxectivo. Cando traballamos con grupos, todas as persoas que o forman deben saber con claridade o obxectivo que as une e que comparten. Debe existir un obxectivo preciso e obxectivos secundarios que todos deben coñecer e que ademais han de ser partícipes na confección de devanditos obxectivos, o que mellorará a conciencia grupal cara a un obxectivo común.
5. Flexibilidade. A pesar de que os obxectivos deben seguir unhas pautas marcadas polo grupo, deben permitirse que sexan flexibles e adaptados ás novas circunstancias que poidan sucederse co tempo. As normas que utilicemos para controlar o grupo non deben ser demasiado ríxidas e permitir que o grupo participe na súa elaboración, consecución e adaptación.
6. Consenso. Para lograr un acordo común debe existir un estilo de comunicación libre e natural que mellore as relacións interpersoais e evite o conflito e as discusións. É a mellor fórmula para crear un bo clima de grupo.
7. Comprensión do proceso. Relacionado co anterior, é moi diferente o que se di do como se di, a forma de interpretar unha conversación e como se responde á mesma. Para iso, débese prestar atención ao proceso de traballo para discernir si algunha persoa das que forman o grupo non entende o obxectivo a realizar ou o traballo o cal pode crear conflitos polo mero feito de non comprender. Localizado o problema, falalo de maneira individual para aclarar a falta de entendemento, aclarar roles dentro do grupo, tensións entre membros ou reducir a ansiedade.
8. Avaliación continua. Sobre todo cando trabamos en tarefas a medio ou longo prazo cun obxectivo final delimitado nuns contidos de traballo, debemos realizar reflexións e avaliacións sobre si as metas polas que se traballan son acordes aos intereses do grupo. O ideal, sería que o propio grupo decida de que maneira avaliarse, xa sexa mediante pequenos test, entrevistas persoais, técnicas de dinámica de grupo ou reunións colectivas.
9. Eliminación de roles negativos. Dentro do grupo as persoas terán diferentes roles polo que debemos controlar aqueles de corte máis negativo, como poden ser aqueles máis dogmáticos baseados en posicións extremistas das persoas (branco ou negro) que non actuasen de forma menos neutral á hora dun traballo grupal. Tamén debemos controlar os roles negativos de corte sentimental, que ocupan aquelas persoas con sentimentos atopados (quero e non podo), por exemplo no mundo do deporte un xogador que cre ser un bo regateador pero en realidade non o é. Para solucionalo, unha vez máis debemos prestar gran atención aos procesos de comunicación e escoita activa.

>> Artigo relacionado: Adestras a un grupo ou a un equipo? 10 diferenzas

_

Bibliografía:

Molero, D., Lois, D. Garcia-Ael, C., Gómez, Á. (2017). Psicoloxía dos grupos. UNED: Madrid.