Que é a disgrafia e como tratala

A disgrafia é un trastorno da aprendizaxe da expresión escrita. Os nenos e nenas con este problema presentan dificultades para escribir correctamente coas consecuencias que iso leva á hora de expresarse, relacionarse e aprender. Os escritos destes nenos poden ser case ilegibles ou dunha realización das súas trazos moi lenta. Ademais, adoitan cometer erros ortográficos graves debido a unha incapacidade para vincular os sons coas letras que debe escribir.

Disgrafia, cando escribir é un problema

Existen outros trastornos da aprendizaxe relacionados coa disgrafia, como son a dislexia ou a discalculia xa que as zonas cerebrais afectadas por todos eles son amplamente compartidas, polo que se deben ter en conta á hora da avaliación e intervención. Os profesionais especialistas en realizar este diagnóstico son de carácter interdisciplinar, fundamentalmente por parte dun logopeda e un psicólogo infantil, ademais de terapeutas ocupacionais, psicopedagogo ou os propios mestres xa sexa de educación infantil, primaria ou especial.

Exercicios e tratamento

O traballo do grupo terapéutico enfocará o seu labor na estimulación cognitiva para a mellora dos procesos atencionales, mellora de pautas corporais e a estimulación necesaria para que o neno ou a nena relacione correctamente o significado co trazo da letra ou palabra de forma coordinada, sendo os exercicios de motricidad fina e a lateralidad parte importante do traballo. Os exercicios guiados adoitan ser os que maior facilidade de aprendizaxe presentan para estes casos até conseguir que se consolide de maneira automática a escritura aos sons e significados.

Á hora de realizar o tratamento débense ter en conta outros posibles trastornos asociados, como atencionales ou outras patoloxías previas e adaptar os exercicios ás necesidades dos nenos. A realización de fichas de grafomotricidad, colorear debuxos, encher espazos ou mesmo trazar liñas no aire adoitan ser de gran axuda. Ademais, débese ter en conta a mellora postural e o esquema corporal xeneral.

Tipoloxía

Existen dúas grandes tipoloxías de disgrafia. Por unha banda a evolutiva, máis común nos nenos ao redor dos 7 anos que están en proceso de aprendizaxe da escritura ou mesmo en adultos analfabetos. A disgrafia adquirida non se produce por déficit propio da aprendizaxe senón que o problema é derivado de lesións cerebrais.

Ademais, dentro de cada un destes grandes grupos poderiamos diferenciar entre dous subtipos propios de ambos os tipos de disgrafias:

• Disgrafia fonológica: son capaces de deletrear palabras pero non aquelas inexistentes.
• Disgrafia superficial: deletrean palabras inexistentes, pero regularizan as irregulares.

Como se detecta a disgrafia?

Son moitos os síntomas que poden alertar tanto aos pais, profesores ou profesionais de que a persoa está a ter problemas coa súa escritura, canto antes identifíquense e se pase a realizar un traballo conforme ás necesidades educativas especiais do neno mellores resultados produciranse. Algúns sinais de alerta son as seguintes:

1. Escritura ilegible ou de moi mala letra e desorganizada. Mesmo letras escritas ao revés ou espazos irregulares entre as letras ou omisión das letras.
2. Rexeitamento a escribir, quizais producido pola frustración ou comparación cos demais.
3. Incapacidade de transcribir pensamentos ao papel.
4. Alteración do trazo, ás veces trazos fortes e outras veces e sen sentido aparente máis débiles. Diferentes presións ao escribir.
5. Mala ortografía e puntuación.
6. Liñas tortas.
7. Mestura de tipos de letra, maiúsculas e minúsculas ou formatos diferentes dentro da mesma palabra.
8. Cansazo muscular da man que escribe.
9. Problemas de lateralidad para decidir con que man escribir.
10. Problemas de motricidad fina: realización de puzzles, coller o lapis, abrocharse botóns ou similares.
11. Escritura moi lenta ou de frases incompletas.
12. Dificultade para escribir de esquerda a dereita.

Si detectas algún destes problemas é importante acudir a un profesional para iniciar as pautas apropiadas para redirixir o proceso de ensino-aprendizaxe.