A psicopatía é un trastorno da personalidade caracterizado principalmente pola realización de condutas sociais desviadas da norma, falta de empatía e sen sentimentos de culpa ou remorso de acódea psicópata. Estas persoas adoitan ter unha personalidade egocéntrica, manipuladora e impulsiva que lles leva a transgredir as normas e leis en busca de sensacións. Isto ocasiona que poidan volverse violentos e agresivos debido a esa falta de empatía cara á vítima e o seu nulo sentimento de culpabilidade polos feitos acometidos.
Este problema do comportamento actualmente non se atopa recoñecido como tal por ningunha clasificación de enfermidades mentais, polo que se podería falar máis dun tipo de personalidade, que adoita relacionarse co trastorno antisocial da personalidade e que está relacionado directamente con condutas violentas e delituosas.
>> Artigo relacionado: Que son os case psicópatas?
Clasificación dos psicópatas
En canto ás diferentes tipoloxías dos psicópatas existen diversas clasificacións, imos seguir as do experto en criminología Garrido Genovés (2003). A personalidade psicópatas máis relacionadas con condutas delituosas e violentas poderíanse clasificar en 5 tipos principais.
- Psicópatas idiopáticos (puros ou primarios). Individuos cuxa conduta se consideraría unha conduta antisocial en si mesma, como manifestación do seu propio trastorno en consonancia cunha estrutura do carácter antisocial.
- Psicópatas secundarios (sintomáticos). Aquelas persoas que son capaces de mostrar culpa e remorso e de establecer relacións afectivas, estando motivada a conduta antisocial por problemas doutro tipo (de índole neurótica ou psicótica) que sería o primario; e o seu problema de conduta sería o secundario.
- Psicópatas socializados. Neste caso preséntanse condutas antisociais, pero que son vistas desde o propio grupo como normais. Adoitan ser persoas que pertencen a un mundo marxinal e teñen cunha subcultura propia. Non teñen deficiencias de personalidade posto que funcionan adecuadamente dentro do seu contexto de valores. En relación co consumo de drogas, leste mesmo autor diferencia entre:
- Psicopatía primaria ou alcoholismo secundario (ou outras drogas). Aquí as persoas cuxo problema principal é algún trastorno de personalidade e a manifestación de características psicopáticas, que utilizan o alcol ou as drogas como síntoma do estilo xeral desviado. Hai que ter moi claro que durante o consumo de alcol ou drogas non aparece ningún impulso que non estivese xa antes do consumo, a droga, o que fai é servir como catalizador que facilita a expresión da conduta antisocial. Por tanto, en ningún caso, o consumo de drogas ou o alcoholismo nunca vai xustificar a actitude violenta.
- Alcoholismo primario ou psicopatía secundaria (ou outras drogas). Son persoas onde o problema principal é a adicción, que é a causa da comisión das condutas antisociais, as cales poden levar ao diagnóstico de psicopatía. As causas de adicción son moi distintas a cando se trata de psicopatía primaria, xa que o fan como medio de escape e cando aparece a conduta desviada é por consumo excesivo e non por tendencia antisocial subxacente (que é o que aparece no alcoholismo secundario). A estes dous últimos tipos de chámaselles psicópatas alcohólicos e alcohólicos psicópatas respectivamente. Cando o problema principal é a adicción o prognóstico é máis favorable.
Á hora das tipoloxías é moi importante establecer un bo diagnóstico diferencial onde quede claro:
- Que trastornos enmascaran unha psicopatía, algo que sucede con a tríada alcoholismo, abuso de drogas e delincuencia. Sucede que dúas terceiras partes dos diagnósticos de trastorno antisocial o son tamén de alcoholismo e un de cada tres o é de drogodependencia.
- Que trastornos psicopáticos enmascaran outro trastorno, como pode ser a psicose (alucinacións e delusiones) e a neurosis (ten sentimentos de culpa, escasa tensión e é inhibido) coas que non comparte síntomas; e coa deterioración cerebral (onde aparece labilidad emocional e baixo control de impulsos) e a personalidade narcisista (autosuficiencia e singularidade amplificada) cos que si comparte síntomas.
Tipos de personalidade psicópata segundo Lykken
Na tipoloxía de psicopatía é necesario facer mención á clasificación realizada por David T. Lykken (2000) das personalidades psicopáticas que están relacionadas tamén coas propostas por Genovés, segundo catro tipos:
- Psicópata primario, coincidente co idiopático.
- Psicópata secundariou, coincidente co secundario.
- Psicópata desestabilizado, que pode adoptar unha gama variada do tipo epiléptico, tipo colérico, tipo hipersexual, tipo de anhelos patolóxicos (gusto polo risco) e tipo histérico (produto da represión excesiva dun desexo).
- Psicópata carismático (embustero encantador e atractivo).
Perfil do psicópata
Para resumir, seis son os elementos xerais que axudan a identificar a unha persoa con perfil psicópata:
- Capacidade verbal e encanto persoal.
- Sensación grandiosa de valor persoal.
- Propensión ao aburrimento e por tanto necesidade de estimulación.
- Uso da mentira de forma patolóxica.
- Conduta falsa e manipuladora.
- Ausencia de remorsos e sentimentos de culpa.
>> Artigo relacionado: A mente dun asasino a soldo: o caso Kuklinski, o home de xeo
__
Referencias:
Garrido, V. (2003). Psicópatas e outros delincuentes violentos. Editorial Tirant o Blanch
Lykken, D. (2000). As personalidades antisociais. Editorial Herder
