A simetría gústalle o noso cerebro

A simetría adóitase asociar cun patrón de beleza. Os seres humanos, a maioría dos vertebrados e outros animais e plantas posúen esta peculiar característica evolutiva que non só está destinada exclusivamente á estética senón a unha razón de eficiencia biolóxica e de supervivencia da especie.

A simetría ten unha función evolutiva

A simetría como fórmula evolutiva permitiu mellorar as nosas habilidades funcionais. O feito de ter dúas pernas de igual tamaño facilitou poder andar ou desprazarse de forma equilibrada; ter dous oídos perfecciona o noso sentido da dirección do son. Ter dous ollos permite ter mellor percepción da profundidade, etc. Mesmo temos órganos duplicados coa mesma función como son os riles ou as glándulas mamarias. Esta duplicidade case idéntica permiten poder seguir coas nosas vidas aínda que perdamos un deles.

A simetría ademais ten unha clara función de atracción e estética xa que ao noso cerebro asimílaa mellor e é sinal segundo algúns estudos dunha boa saúde xeral. A día de hoxe existen métodos para mellorar a nosa simetría bilateral do corpo como é o caso da corrección da asimetría mamaria para manter a harmonía estética teórica.

Esta simetría bilateral sucede en moitas especies, desde as ás das bolboretas, as follas das plantas ou as extremidades de moitos animais. De feito, un recente estudo do Instituto de Neurociencias de Alacante demostrou que o cerebro é capaz frear o crecemento do corpo cando detecta que unha parte simétrica do mesmo detivo o seu crecemento por algunha causa (Vallejo, Bolivar, Dominguez, 2015).

Isto explicaría por exemplo que cando nos rompemos unha perna de nenos ou por motivos dunha enfermidade, impídese o correcto desenvolvemento dun órgano ou membro, retárdase o crecemento do outro para que continúen a súa maduración de maneira sincronizada. Desta forma o corpo crecerá de maneira simétrica igualmente para manter as súas propiedades e funcións o máis parecidas posibles.

Por que nos gusta o simétrico? Lei da simetría da Gestalt

Dentro da percepción visual cobra especial interese a lei da simetría formulada polos psicólogos da Gestalt. Segundo este principio visual o cerebro percibe as imaxes que son simétricas como iguais de tal forma que vistas a certa distancia forman un só elemento único.

Este sistema de procesamiento da información percibida é de gran importancia na natureza xa que utilizar este tipo de patróns mellora a eficiencia do proceso en si. É máis fácil e máis rápido para o cerebro xerar unha imaxe a partir doutras xa establecidas. Os patróns idénticos xeran un equilibrio visual que lle gusta ver ao cerebro, estimúlalle ver formas semellantes porque crea unha imaxe con menos esforzo.

A asimetría tampouco está tan mal

Aínda que o pareza, o noso corpo non ten unha simetría perfecta como a que representa o famoso debuxo do Home de Vitruvio de Leonardo dá Vinci. Sobre todo  no noso interior. Os nosos órganos non son simétricos, por exemplo  aínda que temos dous pulmóns non son iguais o un do outro para así dar mellor cabida ao corazón. Ou existen certas especies de crustáceos con pinzas totalmente asimétricas. A evolución leva a simetría ou non polos lugares que mellor sirvan para a adaptación da especie ao seu hábitat e necesidades.

Non sempre a beleza está asociada á simetría perfecta, nin a simetría está asociada a unha mellor saúde. Na arte ou a arquitectura vese en moitas ocasións que se logran representacións armoniosas sen que a simetría estea presente e que capte a atención dos nosos ollos; e o pracer do noso cerebro. Incluso os humanos tendemos a distorsionar a simetría con tatuaxes, pendentes ou indumentarias asimétricas. Isto feito moitas veces polo simple feito de chamar a atención cara a outra parte do corpo. Isto é un truco perceptivo que se usa ás veces para ocultar dalgunha maneira defectos corporais. Si por exemplo pómonos un pendente no lado contrario de onde non queremos que nos miren, o estímulo do pendente chamará a atención.

En liñas xerais, os patróns de beleza humana tenden a ver con mellores ollos as caras e corpo simétricos. Quizais influenciados por esas leis de percepción visual e eses indicadores evolutivos que reflicten unha mellor imaxe e saúde interior de face ao exterior. Sen chegar a ser defectos, nalgúns casos sempre quedará a axuda externa para achegarnos máis a esa simetría da que falaban os psicólogos da Gestalt acudindo a unha clínica estética de Alacante e mellorar a nosa imaxe persoal.

_

Referencias:

Vallejo, D.M., Juarez-Carreño, S., Bolivar, J., Morante, J., Dominguez, M, (2015). A brain circuit that synchronizes growth and maturation revealed through Dilp8 binding to Lgr3. Science. 350(6262)