Deixamos de desenvolver o noso intelecto cando somos adultos? Ao longo do noso ciclo vital seguimos desenvolvendo as nosas capacidades cognitivas e intelectuais en relación á importancia que as persoas lle dan ao significado das súas propias vidas. Este é a formulación do psicólogo alemán K. Warner Shaie (n. 1928). Por tanto, os seres humanos continuamos desenvolvéndonos ao longo de toda a nosa vida aínda que en relación a diferentes factores que dependerán en gran medida da nosa interacción coa contorna e a motivación persoal.

• Artigo relacionado: Desenvolvemento psicomotor desde un punto de vista psicodinámico
• Artigo relacionado: Envellecer de forma óptima: de facernos vellos facelo ben.

Por que sabemos o que sabemos?

Shaie basea a súa teoría do desenvolvemento cognoscitivo na idade adulta en varias etapas que se engloban baixo tres grandes preguntas sobre o desenvolvemento humano:

1. Que é o que necesito saber? Comprendería as etapas máis temperás do desenvolvemento nas que adquirimos habilidades para a vida: infancia e adolescencia. Estamos a aprender a vivir a vida, preparámonos para vivir en sociedade.
2. Como debería usar o que sei facer? Etapa na que se integran as habilidades para polas en práctica. Corresponde á primeira etapa adulta.
3. Por que debería saber? Buscamos o significado do apreso e o propósito do noso coñecemento, seguramente para podelo optimizar nas futuras xeracións. Culmina coa sabedoría que representa a vellez.

7 Etapas do desenvolvemento cognitivo, segundo Shaie. 

O modelo teórico exposto por Shaie  baséase no cumprimento de obxectivos motivacionales ao longo do ciclo vital que van respondendo as tres preguntas explicadas anteriormente: que necesito saber?; como o poño en práctica?; por que se o que sei? Baixo este tres premisas, Shaie propón 7 etapas do desenvolvemento cognitivo:

1. Etapa de adquisición. Desenvólvese durante a primeira das preguntas e corresponde á nenez e a adolescencia. Adquírense as habilidades necesarias para poder participar na sociedade de maneira efectiva sen ter en conta o resto de variables.
2. Etapa de logro. Comprende desde o final da adolescencia (19-20 anos) até aproximadamente os 30 ou 31 anos. O coñecemento adquirido xestiónase para conseguir metas persoais: terminar unha carreira, buscar un traballo, unha familia, cumprimos as nosas expectativas que nos mantiveron motivados cara a uns obxectivos que cumprimos baseándonos nas ferramentas e habilidades adquiridas na etapa anterior.
3. Etapa de responsabilidade. Comprende entre os 30-31 anos, ou en función do desenvolvemento persoal os 39-40,  até os inicios dos 60 anos. En relación coa etapa anterior, emprégase o coñecemento para resolver problemas relacionados coas súas propias responsabilidades: familiares, profesionais e persoais. Unha vez asumidos os logros, toca xestionalos e resolver problemas en busca da optimización. Utiliza o coñecemento para coidar dos seus.
4. Etapa executiva. O coñecemento e as habilidades utilízanse para polas en práctica a niveis máis complexos: desenvolvemento de institucións, empresas, gobernos, organizacións de todo tipo. Podería solaparse coa anterior en función do propio desenvolvemento individual, iniciándose contorna aos 30-40 anos. É unha etapa na que se explota o coñecemento para amplialo. Explicado baixo unha contorna empresarial, sería o paso entre ser o empregado que cumpre obxectivos ao directivo ou presidente que organiza e desenvolve a empresa ou crea a súa propia.
5. Etapa de reorganización. Correspóndese con etapa adulta media e o inicio da adultez máis tardía chegando á etapa da xubilación laboral. Neste período a vida reorganízase e a capacidade cognitiva e intelectual emprégase para outro tipo de empresas nas que prima menos o carácter retribuido (en xeral).
6. Etapa reintegrativa. Adultez tardía ou vellez temperá. Nesta etapa selecciónanse máis as tarefas a realizar debido aos cambios biolóxicos propios da idade dedicando esforzos a buscar o propósito e significado do apreso nas etapas anteriores.
7. Etapa de creación de legado. Chegados á vellez máis avanzada o propósito das tarefas céntranse en manter un legado vivo que poida optimizar os logros conseguidos ao longo da vida, é a idade dos testamentos e escribir a historia da súa vida para que as xeracións futuras aprendan deles e poder prepararse para a morte.

A etapa nova da nosa vida comprende a etapa de logro, responsabilidade e execución. En que etapa do teu desenvolvemento cognitivo estás ti?

_

Bibliografía: