A terminoloxía de terapia de grupo foi acuñada polo médico-psiquiatra romanés Jacob Leví Moreno o cal creou en 1911 a técnica do psicodrama. Esta forma de psicoterapia baséase nunha saída do individual cara ao tratamento en grupos, dando paso a unha maior participación do relato verbal, a espontaneidade, a creatividade e a dramaticidad como eixos principais da psicoterapia.
O método está baseado en técnicas dramáticas e de representación, do teatro espontáneo e orientado á acción. Así, lógrase potenciar o crecemento persoal e aprendizaxe de habilidades sociais e de vida. Tende a ser un programa rápido, potente e breve o cal permite ser unha psicoterapia moi utilizada actualmente. Serve tanto para diagnósticos como para tratamentos.
O interese de Moreno é ofrecer ao paciente un escenario onde poida resolver os seus problemas coa axuda de actores terapéuticos.
Obxectivos do psicodrama
O obxectivo principal do psicodrama é a a catarse de roles incorrectos e creación de novos roles adecuados. A liberación dos conflitos que trastornan mentalmente, liberarse de significados psicolóxicos que se crearon para episodios determinados e perturban a mente, as persoas teñen trastornos patolóxicos porque asumiron roles que son incorrectos ou altamente incorrectos e distorsionan o funcionamento persoal e social.
Obxectivos terapéuticos:
- Darse conta dos propios pensamentos, sentimentos, motivacións, condutas e relacións.
- Mellorar a comprensión das situacións, puntos de vista doutras persoas, de nosa propia imaxe ou accións que realizamos ou realizan sobre elas.
- Investigar e descubrir novas respostas, e por conseguinte da posibilidade e a propia capacidade de optar por novas e máis funcionais opcións de conduta.
- Ensaiar, aprender ou prepararse para actuar as condutas ou respostas que se atoparon máis convenientes.
Elementos do psicodrama
Dentro da sesión de psicodrama existen os seguintes elementos:
Protagonista: é o paciente que elixe o tema a dramatizar e que interpreta o papel principal.
Director: é o psicoterapeuta que dirixe a sesión.
Auxiliares: un ou máis auxiliares, que poden ser outros terapeutas de apoio e que interpretan papeis secundarios.
Público: que axudará ao protagonista actuando como caixa de resonancia coas súas manifestacións.
Escenario: adecuado ao cliente, onde poderá expresrarse de forma libre.
Fases da sesión psicodramática
Diferénciase tres tempos diferenciados durante a sesión:
- Quecemento ou caldeamiento: É imprescindible quentar ou caldear ao grupo, ao director psicodramático e ao protagonista. A efectividade da sesión depende en gran medida diso.
- Actuación ou dramatización: O quecemento finaliza cando o director seleccionou un protagonista do grupo, e diríxelle ao centro do salón para comezar a acción psicodramática. Fáiselle unha breve entrevista centrada no “aquí e agora”, co fin de chegar ao conflito ou conflitos principais do protagonista. Segundo o tipo de conflito realízase unha escena máis ou menos cargada emocionalmente, e usualmente prodúcese un pequeno paso por algún momento previo na vida do protagonista, cando tiveron lugar sucesos que na actualidade convértense en conflitos. Desta maneira, na acción psicodramática conséguese intervir tanto no pasado como no presente, centrándose sobre todo neste último dado que é sobre a visión actual do protagonista onde o director ten máis interese en intervir.
- Compartir ou eco grupal: Tamén chamado “participación”, para realizar unha comprensión das accións realizadas. Nela, os membros do grupo pon en común aqueles sentimentos, recordos ou vivencias que lles viñeron á mente tras realizarse a dramatización.
Técnicas utilizadas no psicodrama
- Cambio de roles: Actuar desde o punto de vista doutros roles.
- Investimento de roles, é unha das técnicas de cambio de roles que se utiliza durante a dramatización, o rol que realiza un dos yoes-auxiliares é realizado agora polo suxeito, e o interlocutor, o eu-auxiliar realiza o rol que realizaba até ese momento o suxeito. Así, facilitamos a compresión dos puntos de vista do outro.
- Asumir roles determinados para poder representar e comprender os significados e sentimentos doutros roles: o fillo, o pai, persoas falecidas, persoas non gratas, ou ingratas para o protagonista, etc.
Resumidamente, do que se trata é de representar certos roles ou situacións que fagan comprender mellor tanto ao protagonista como ao público os diferentes tipos de relacións humanas que existen, para melloralas ou superalas.
