Intelixencia Emocional

Que é o benestar psicolóxico? Factores da felicidade subxectiva.

Existen tantos tipos de benestar psicolóxico como persoas hai no mundo. O benestar psicolóxico ou tamén chamado subxectivo, é un constructo complexo e multidimensional relacionado directamente coa propia experiencia persoal e o consecuente funcionamento vital óptimo que cada un cre máis acertado en canto ás súas necesidades e desexos.

Índice de contenidos.

  1. O benestar psicolóxico desde diferentes perspectivas.
  2. Perspectiva hedónica do benestar subxectivo.
  3. Pespectiva eudainómica do benestar psicolóxico.
  4. Emocións positivas e benestar.
  5. 10 factores que afectan o benestar psicolóxico.

O benestar psicolóxico desde diferentes perspectivas.

Para entender mellor o concepto de benestar psicolóxico podemos enfocar dúas perspectivas diferentes a hedónica e a eudaimónica.

Perspectiva hedónica do benestar subxectivo.

Desde este punto de vista equipárase a felicidade co benestar. Que cando estamos felices? Cando logramos o pracer e evitamos a dor, pero non referido ao compoñente físico senón á consecución ou non das metas ou os resultados aos que aspiramos e o reporte que nos supón. É dicir, sentirnos valorados polos nosos méritos.

Este tipo de benestar psicolóxico é máis coñecido como subxectivo e componse de:

  • Satisfacción vital: o que cada un pensa sobre a súa propia vida.
  • Satisfacción específica: como se atopan determinados aspectos importantes par a vida do suxeito (traballo, saúde, parella, familia, amizades, economía…)
  • Afecto positivo: experimentar moitas emocións positivas pracenteiras.
  • Afecto negativo: experimentar poucas emocións negativas displacenteras.

O que para min é benestar, non ten porqué selo para o veciño.

Perspectiva eudaimónica e benestar psicolóxico.

Neste caso, como diría o afamado humanista Abraham Maslow, o benestar psicolóxico céntrase na autorrealización e o desenvolvemento do verdadeiro potencial individual. O benestar psicolóxico conséguese cando unha persoa vive de acordo á súa propio self. É dicir, cando as actividades da súa vida son coherentes aos seus valores persoais. Neste caso os compoñentes do benestar psicolóxico son:

  • Autonomía.
  • Crecemento persoal.
  • Autoaceptación.
  • Relacións positivas.
  • Competencia.
  • Propósito vital.

>> Artigo relacionado: 25 cancións sobre a felicidade.

Aspectos comúns a ambas as perspectivas: 

A felicidade depende das dimensións frecuencia e intensidade. As persoas que experimentan máis felicidade non son aquelas que o fan de maneira intensa senón aquelas que experimentan emocións positivas máis frecuentemente a pesar de ser de maneira menos intensa.

As persoas somos capaces de adaptarnos ás situacións da contorna (xa sexa en positivo ou negativo) pero retornamos á nosa liña basee de benestar psicolóxico ou felicidade.

Entrada Relacionada

Si traballamos coas nosas emocións e estado anímico podemos conseguir que esa liña basee de felicidade increméntese paulatinamente, abrigo naqueles casos nos que non se percibe benestar como tal ou existe algunha carencia.

>> Artigo relacionado: A enerxía emocional e os estados de ánimo.

Emocións positivas e benestar.

Distinguir entre emocións positivas e negativas é de vital relevancia para saber o noso limiar de benestar psicolóxico. Cantas máis emocións positivas sintamos máis benestar físico e psicolóxico. Iso si, debemos ter en conta tamén a función adaptativa das emocións negativas.

As emocións positivas teñen efectos sobre a saúde física, o sistema imnológico vese incrementado grazas a elas polo que forman parte da nosa barreira defensiva contra enfermidades. Ademais, as emocións positivas proporcionan información que se reforza de forma pracenteira polo que inflúe directamente na nosa conduta e estado interno.

Existen centos de emocións que se combinan entre elas, como se representa na roda das emocións de Plutchik, pero imos mostrar algúns exemplos entre emocións positivas e negativas para que quede o concepto claro:

Emocións positivas. 
  1. Amor
  2. Alegría
  3. Afecto
  4. Compaixón
  5. Esperanza
  6. Liberdade
  7. Logro
  8. Xustiza
  9. Agradecemento
  10. Aceptación
  11. Acompañamento
  12. Bondade
  13. Admiración
  14. Amabilidade
  15. Alivio
  16. Orgullo
  17. Empatía
  18. Apego
  19. Aprobación
  20. Honestidade
  21. Humildade
  22. Tolerancia
  23. Motivación
  24. Felicidade
  25. Firmeza
  26. Fortaleza
  27. Autonomia
  28. Honorabilidade
  29. Optimismo
  30. Satisfacción
  31. Seguridade
  32. Simpatía
  33. Cariño
  34. Estima
  35. Comprensión
  36. Entusiasmo
  37. Solidariedade
  38. Respecto
  39. Paixón
  40. Paz
  41. Pracer
  42. Compromiso
  43. Ilusión
  44. Interese
  45. Confianza
  46. Apoio
  47. Contento
  48. Dignidade

Emocións negativas
  1. Tristeza
  2. Melancolía
  3. Abandono
  4. Aburrimento
  5. Abuso
  6. Ausencia
  7. Necesidade
  8. Desmotivación
  9. Angustia
  10. Agresión
  11. Abafo
  12. Ansiedade
  13. Noxo
  14. Vinganza
  15. Vergoña
  16. Baleiro
  17. Hostilidade
  18. Humillación
  19. Temor
  20. Terror
  21. Traizón
  22. Magoa
  23. Manipulación
  24. Medo
  25. Frustración
  26. Furia
  27. Soidade
  28. Rancor
  29. Rabia
  30. Pena
  31. Odio
  32. Enfado
  33. Engano
  34. Tensión
  35. Duelo
  36. Enojo
  37. Envexa
  38. Desconfianza
  39. Impotencia
  40. Desconcerto
  41. Inferioridade
  42. Ira
  43. Irritación
  44. Celos
  45. Culpa
  46. Derrota
  47. Dor
  48. Decepción

10 Factores que afectan o benestar psicolóxico.

A modo de resumo mostramos algúns dos factores máis importantes de face a conseguir un estado psicolóxico de benestar óptimo:

  1. O benestar, a felicidade e o afecto positivo están relacionados con compoñentes da personalidade como a extraversión e a afabilidad.
  2. Poderíase dicir que a felicidade se explica nun 50% por factores xenéticos.
  3. O incremento da riqueza persoal non se asocia a aumentos na felicidade.
  4. A consecución de metas, máis que no diñeiro, é o que máis se asocia co benestar psicolóxico.
  5. O crecemento persoal cara a metas intrínsecas está máis asociado que o progreso relacionado con metas extrínsecas.
  6. A nivel colectivo e de sociedade, existe unha correlación positiva entre riqueza e felicidade. Con todo, non é do todo certo xa que nos países ricos o nivel económico non correlación tan positivamente coa felicidade que nos países pobres. Isto é debido a que nos pobres o diñeiro facilita o acceso a necesidades primarias que xa teñen como habituais en países desenvolvidos, polo que perde a súa capacidade de relación subxectiva coa felicidade.
  7. Ter relacións interpersoais íntimas correlaciona cun estado positivo de benestar psicolóxico ao ser as relacións sociais unha necesidade humana básica, a condición de que estas sexan de calidade. Demostrouse que ter relacións íntimas mellora os niveis de afrontación fronte á tensión.
  8. O afecto positivo relacionado coa consecución de metas é menor cando estas son demasiado fáciles ou demasiado difíciles, é dicir o seu nivel de reto non é apropiado á situación.
  9. As metas de evitación (quero conseguir non fumar) asócianse con menor benestar que as de aproximación (quero terminar os meus estudos universitarios).
  10. As metas persoais relacionadas coa automotivación ou a autonomía persoal (self) relaciónanse máis directamente coa felicidade que as que non. Por exemplo, lograr un obxectivo da túa propia empresa non é o mesmo que lograr un obxectivo de venda si es comercial doutra empresa.

>> Artigo relacionado: Técnicas de incremento da motivación

 

Iván Pico

Director y creador de Psicopico.com. Psicólogo Colegiado G-5480 entre otras cosas. Diplomado en Ciencias Empresariales y Máster en Orientación Profesional. Máster en Psicología del Trabajo y Organizaciones. Posgrado en Psicología del Deporte entre otras cosas. Visita la sección "Sobre mí" para saber más. ¿Quieres una consulta personalizada? ¡Escríbeme!